Każdy ma pewne preferencje- jedni pójdą biegać, inni pomedytują, trzeci uderzą na parkiet. Warto znaleźć coś swojego. Poniżej proponuję kilka sprawdzonych metod – które poprawnie wykonane dają dużą ulgę. Pomyśl, kiedy czasem absurdalnie wymagamy od siebie rozkazującym tonem: „Zrelaksuj się! Uspokój się!”. Powodzenia i wiele spokoju. Bo prawdziwa siła nie polega na tym, by nie odczuwać emocji, ale na tym, by nad nimi panować. Wszak znieczulenie od bólu wyłącza również przyjemność z dotyku…
Techniki oddechowe
Regulują układ nerwowy, obniża poziom kortyzolu (hormonu stresu), pomagają skupić się na chwili obecnej.
- Oddychanie przeponowe – głęboki oddech przez nos, powolne wypuszczanie powietrza przez usta.
- Technika 4-7-8 – wdech przez 4 sekundy, zatrzymanie powietrza na 7 sekund, wydech przez 8 sekund.
- Box breathing (oddech pudełkowy) – wdech na 4 sekundy → zatrzymanie na 4 sekundy → wydech na 4 sekundy → zatrzymanie na 4 sekundy (powtarzaj).
Wizualizacja Dobrego Miejsca
Technika Wizualizacji Dobrego Miejsca polega na wywołaniu spokojnych i pozytywnych obrazów w umyśle, aby osiągnąć relaksację i zmniejszyć stres.
Znajdź Ciche Miejsce: Wybierz ciche i komfortowe miejsce, gdzie możesz się zrelaksować, takie jak miejsce medytacyjne, pokój z przyjemną atmosferą lub jakiekolwiek ulubione miejsce, gdzie czujesz się swobodnie.
Usiądź lub Połóż Się Wygodnie: Zajmij wygodną pozycję, siedząc lub leżąc. Upewnij się, że twoje ciało jest zrelaksowane i wolne od napięcia.
Zamknij Oczy: Zamknij oczy, aby wyeliminować zewnętrzne bodźce wzrokowe i skupić się na wewnętrznych obrazach.
Zrelaksuj Się: Zacznij od skupienia na oddechu. Wdychaj i wydychaj spokojnie, minimalizując jakiekolwiek napięcie w twoim ciele.
Wizualizuj Pozytywny Obraz: Wyobraź sobie spokojne miejsce lub scenę, zaczynając od głowy. Mogło to być plaża, las, łąka pełna kwiatów lub jakiekolwiek inne spokojne krajobrazy. Skup się na szczegółach, takich jak kolory, dźwięki i zapachy. Zaangażuj wszystkie zmysły w wizualizację, skupiając się na szczegółach w komfortowym tempie.
Zobacz Siebie w Scenie: Wyobraź sobie w tym miejscu. Zwróć uwagę, jak się poruszasz, co doświadczasz i jak komfortowo i kojąco się czujesz.
Skup się na Szczegółach: Zwróć uwagę na szczegóły swojego wizualizowanego miejsca. Odczuj piasek pod nogami, usłysz miękki szum liści i poczuj ciepło promieni słonecznych. Im bardziej zanurzysz się w wizualizacji, tym skuteczniejsza będzie technika.
Zostań w Stanie Relaksu: Pozostań w tym stanie relaksu przez kilka minut, skupiając się na pozytywnych uczuciach i wrażeniach związanych z wybranym miejscem.
Stopniowe Wyjście: Stopniowo zacznij być świadomy swojego otoczenia, otwórz oczy i powróć do teraźniejszego momentu.
Alternatywnie, możesz wybrać prawdziwe miejsce, które lubisz i kojarzysz z pozytywnymi uczuciami, i użyć tego do swojej wizualizacji.
Progresywny Trening Jacobsona
Technika Jacobsona, również znana jako postępujące rozluźnienie mięśni, to metoda terapeutyczna zaprojektowana w celu redukcji napięcia mięśniowego i osiągnięcia głębokiego rozluźnienia.
Znajdź Wygodną Pozycję: Zacznij od znalezienia cichego miejsca, gdzie możesz się zrelaksować. Usiądź lub połóż się w wygodnej pozycji, takiej jak krzesło z oparciem lub leżąc na plecach na miękkiej powierzchni.
Skoncentruj Uwagę: Zamknij oczy i skup się na jednej grupie mięśni. Możesz zacząć od mięśni twarzy, szyi lub ramion.
Napięcie Mięśni: Napnij wybraną grupę mięśni na około 5-10 sekund. Możesz to zrobić stopniowo, zaczynając od palców u nóg i przesuwając się w górę ciała.
Szybkie Rozluźnienie: Nagle zwolnij napięcie w tej grupie mięśni. To zwolnienie powinno być natychmiastowe i kompletne. Skoncentruj się na uczuciu rozluźnienia, które towarzyszy zwolnieniu napięcia.
Chwila Rozluźnienia: Zatrzymaj się na kilka sekund, aby cieszyć się spokojem i pokojową ciszą. Skoncentruj się na uczuciu rozluźnienia w Twoich zrelaksowanych mięśniach.
Powtórz dla Więcej Grup Mięśni: Stopniowo przechodź przez różne grupy mięśni w Twoim ciele, powtarzając cykl napięcia i szybkiego rozluźnienia. Obejmij wszystkie obszary, od nóg do głowy.
Zakończ: Po zakończeniu ćwiczenia rozluźnienia, pozwól sobie na kilka minut, aby cieszyć się stanem głębokiego rozluźnienia.
Technika Jacobsona nie tylko dąży do fizycznego rozluźnienia, ale także pomaga świadomie rozpoznać i zmniejszyć napięcie psychiczne.
Trening Autogenny Schultza
Jest to technika autosugestii, która pomaga w osiągnięciu głębokiego odprężenia poprzez koncentrowanie się na określonych odczuciach w ciele. Dzięki regularnemu powtarzaniu tych sugestii ciało i umysł wchodzą w stan głębokiego odprężenia, podobny do hipnozy.
- Wybierz spokojne miejsce, gdzie nikt Ci nie przeszkodzi.
- Przyjmij wygodną pozycję – możesz siedzieć (z wyprostowanymi plecami, rękami na udach) lub leżeć (z lekko rozstawionymi nogami i rękami ułożonymi wzdłuż ciała).
- Zamknij oczy, oddychaj naturalnie i powoli.
Trening autogenny polega na koncentracji na odczuciach w ciele i powtarzaniu formuł autosugestii. Każdą frazę należy powtarzać w myślach 6 razy i wyobrażać sobie, jak ciało reaguje na sugestie.
Ćwiczenie ciężkości (około 2-3 minuty)
Cel: rozluźnienie mięśni poprzez wywołanie uczucia ciężkości.
Powtarzaj w myślach:
- ✔ „Moja prawa ręka jest ciężka” (6x)
- ✔ „Moja lewa ręka jest ciężka” (6x)
- ✔ „Obie moje ręce są ciężkie” (6x)
- ✔ „Moje nogi są ciężkie” (6x)
- ✔ „Całe moje ciało jest ciężkie” (6x)
Mięśnie zaczynają się rozluźniać, ciało staje się ciężkie, pojawia się uczucie odprężenia.
Ćwiczenie ciepła (około 2-3 minuty)
Cel: rozluźnienie naczyń krwionośnych, poprawa krążenia.
Powtarzaj w myślach:
- ✔ „Moja prawa ręka jest ciepła” (6x)
- ✔ „Moja lewa ręka jest ciepła” (6x)
- ✔ „Obie moje ręce są ciepłe” (6x)
- ✔ „Moje nogi są ciepłe” (6x)
- ✔ „Całe moje ciało jest ciepłe” (6x)
Ciało stopniowo się rozgrzewa, czujesz przyjemne ciepło.
Ćwiczenie regulacji pracy serca (około 1-2 minuty)
Cel: uspokojenie rytmu serca i wewnętrzne wyciszenie.
Powtarzaj w myślach:
- ✔ „Moje serce bije spokojnie i rytmicznie” (6x)
Koncentrujesz się na powolnym, miarowym biciu serca, co sprzyja relaksowi.
Ćwiczenie regulacji oddechu (około 1-2 minuty)
Cel: uspokojenie i pogłębienie oddechu.
Powtarzaj w myślach:
- ✔ „Oddycham spokojnie i głęboko” (6x)
- ✔ „Mój oddech jest wolny i rytmiczny” (6x)
Oddech staje się bardziej naturalny i głęboki, co wpływa na większą równowagę emocjonalną.
Ćwiczenie ciepła w splocie słonecznym (około 1-2 minuty)
Cel: rozluźnienie brzucha i narządów wewnętrznych.
Powtarzaj w myślach:
- ✔ „Mój brzuch jest przyjemnie ciepły” (6x)
- ✔ „Mój splot słoneczny promieniuje ciepłem” (6x)
Narządy wewnętrzne się rozluźniają, co pomaga w redukcji napięć w okolicach żołądka i jelit.
Ćwiczenie chłodu w czole (około 1-2 minuty)
Cel: usunięcie zmęczenia umysłowego, odświeżenie umysłu.
Powtarzaj w myślach:
- ✔ „Moje czoło jest przyjemnie chłodne” (6x)
Pojawia się uczucie jasności umysłu i orzeźwienia.
Powrót do rzeczywistości (2-3 minuty)
Po zakończeniu sesji stopniowo wracaj do pełnej świadomości:
- ✔ Zacznij oddychać głębiej, poruszaj palcami rąk i nóg.
- ✔ Przeciągnij się i otwórz oczy.
- ✔ Nie wstawaj gwałtownie, daj sobie chwilę na powrót do normalnego funkcjonowania.
Kiedy Sięgnąć po Pomoc Specjalisty?
Czasami stres może być tak silny, że trudno sobie z nim poradzić samodzielnie. Jeśli czujesz, że stres Cię przytłacza, nie wahaj się sięgnąć po pomoc specjalisty. Psycholog, psychoterapeuta czy interwent kryzysowy mogą zaoferować Ci wsparcie i narzędzia, które pomogą Ci odzyskać równowagę psychiczną.

Tomasz Waleczko
Psycholog, psychoterapeuta, coach, trener umiejętności interpersonalnych i rozwoju
Jestem psychologiem, trenerem II stopnia PTP, prowadzę treningi interpersonalne, pracuję w biznesie i organizacjach pozarządowych. Ułatwiam ich funkcjonowanie i wspieram rozwój poprzez facylitację spotkań i szkolenia (17000 godzin) zwiększające umiejętności komunikacji, rozumienia i wyrażania emocji, budowania lepszych relacji z ludźmi. Prowadzę także zajęcia przygotowujące trenerów do pracy metodami aktywnymi. Prowadzę Instytut Witelon badający i ewaluujący efekty szkoleń, programów rozwojowych, projektów społecznych. Pracuję jako terapeuta psychodynamiczny. Wspieram osoby z zaburzeniami osobowości i w kryzysie życiowym.